|
Όλοι γνωρίζουμε πόσο σημαντικό είναι να τηρούμε με ακρίβεια την αλλαγή λιπαντικών του κινητήρα μας. Είναι ζωτικής σημασίας για τον κινητήρα του οχήματός σας να έχει καθαρό, πρόσφατα αλλαγμένο λιπαντικό που να κάνει κατάλληλα τη δουλειά του. Αλλά μπορεί ακόμα να έχετε απορία για το τι είναι λιπαντικό και πως αυτό ενεργεί.
Το λιπαντικό που χρησιμοποιείτε για το όχημα σας αποτελείται από δύο κύρια συστατικά: τα βασικά λιπαντικά και τα πρόσθετα. Τα βασικά λιπαντικά επιτρέπουν στα λιπαντικά κινητήρων να εκπληρώσουν την κύρια λειτουργία, δηλαδή τη λίπανση των κινούμενων μερών ενός κινητήρα προστατεύοντας τα από τη φθορά και την καταστροφή του κινητήρα από την τριβή. Τα πρόσθετα παρέχουν επιπλέον προστασία στον κινητήρα εμποδίζοντας ουσιαστικά το λιπαντικό να καταστραφεί από τις ακραίες συνθήκες που επικρατούν στον κινητήρα
Τα βασικά λιπαντικά προέρχονται από τη διύλιση του αργού πετρελαίου, το οποίο στην αρχική του μορφή αντλείται από το έδαφος. Το αργό πετρέλαιο πρέπει να υποστεί μια σειρά διεργασιών για να εξευγενιστεί πριν παραχθεί το βασικό λιπαντικό που θα είναι κατάλληλο για χρήση στους κινητήρες. Μη επιθυμητά συστατικά όπως κερί, θείο και άζωτο απομακρύνονται. Ακόρεστοι υδρογονάνθρακες πρέπει να αφαιρούνται ή να μετατρέπονται σε πιο σταθερά μόρια. Το αργό πετρέλαιο χωρίζεται αρχικά με απόσταξη υπό κενό σε μια σειρά από κλάσματα ή σειρές ιξώδους. Τα κλάσματα που προορίζονται για την παραγωγή βασικών λιπαντικών επεξεργάζονται περαιτέρω χρησιμοποιώντας διάφορους συνδυασμούς διεργασιών.
|
|
|
Διεργασίες Διύλισης
Εκχύλιση με Διαλύτες - διαχωρίζει τους κορεσμένους από τους ακόρεστους υδρογονάνθρακες που απαντώνται στη φύση
Επεξεργασία με Υδρογόνο - απομακρύνονται μερικά από τα αζωτούχα και θειούχα συστατικά, βελτιώνει το χρώμα, την οξειδωτική και τη θερμική σταθερότητα των βασικών λιπαντικών
Υδρογόνωση - μετατρέπονται μερικοί από τους ακόρεστους υδρογονάνθρακες σε κορεσμένους για να βελτιωθεί η παραγωγή πριν την εκχύλιση. Αυτή η διεργασία βοηθά επίσης στην απομάκρυνση μεγάλου ποσοστού θειούχων και μερικών αζωτούχων συστατικών.
Υδρογονοπυρόλυση - μια σύνθετη διεργασία κατά την οποία μόρια βασικών κλασμάτων μετατρέπονται σε επιθυμητά μόρια κορεσμένων υδρογονανθράκων. Η παραγωγή κορεσμένων μορίων είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτή που επιτυγχάνεται με την υδρογόνωση και την εκχύλιση με διαλύτες.
Υδρογονοισομερισμός - όταν συνδυάζεται με την υδρογοπυρόλυση, μπορεί να μετατρέψει τα μόρια των βασικών κλασμάτων στην πιο σταθερή μορφή που μπορούν αυτά να πάρουν
Πρόσθετα
Τα βασικά λιπαντικά δεν είναι αρκετά για να παρέχουν επαρκή προστασία του κινητήρα σας. Τα λιπαντικά κινητήρων πρέπει να μπορούν να πραγματοποιούν μια ευρεία σειρά λειτουργιών κάτω από ποικίλες συνθήκες λειτουργίας του κινητήρα. Για αυτό το λόγο χρησιμοποιούνται διάφορα πρόσθετα για την παραγωγή:
Καθαριστικά/διασκορπιστικά πρόσθετα - χρησιμοποιούνται για τη διατήρηση της καθαρότητας του κινητήρα, κατακρατώντας τις ουσίες που μπορεί να μολύνουν τον κινητήρα και εμποδίζοντας αυτές να εισχωρήσουν σε ζωτικά μέρη του κινητήρα.
Αναστολείς Διάβρωσης και Σκωρίασης - προστίθενται για την προστασία της μηχανής από το νερό και τα οξέα που σχηματίζονται από τα παραπροϊόντα της καύσης
Αντιοξειδωτικά - προστίθενται για την αναστολή της οξείδωσης, η οποία μπορεί να επιδράσει στην ελάττωση του πάχους του λιπαντικού και το σχηματισμό "λάσπης".
Αντιφθορικά - σχηματίζουν μια μεμβράνη πάνω στις μεταλλικές επιφάνειες για να αποτρέψουν την επαφή μετάλλου-μετάλλου
Βελτιωτικά Δείκτη Ιξώδους και Ταπεινωτές Σημείου Ροής - βελτιώνουν τα χαρακτηριστικά ροής των λιπαντικών κινητήρων
Τύποι (βαθμοί) λιπαντικών
Για να μπορέσει ένα λιπαντικό κινητήρα να εκτελέσει τη βασική λειτουργία του -να λιπάνει τον κινητήρα- το ιξώδες του (ένα μέγεθος που δείχνει το πάχος του και την ευκολία να ρέει), πρέπει να αντέχει τις ακραίες συνθήκες που επικρατούν στον κινητήρα.
Ένα λιπαντικό γίνεται πιο λεπτό όταν θερμαίνεται και πιο παχύ όταν ψύχεται. Το να διαλέξετε τον κατάλληλο τύπο (βαθμό) ιξώδους για τις κλιματολογικές συνθήκες του τόπου σας είναι πολύ σημαντικό.
Ένα μονότυπο λιπαντικό έχει ιξώδες το οποίο ορίζεται μόνο σε μία θερμοκρασία, είτε υψηλή είτε χαμηλή.
Ένα πολύτυπο πρέπει να πληρεί τις απαιτήσεις για το ιξώδες τόσο για χαμηλές όσο και για υψηλές θερμοκρασίες ταυτόχρονα.
Το γεγονός αυτό κάνει τα πολύτυπα λιπαντικά μια εύκολη και εύχρηστη επιλογή για όλο το χρόνο, δηλαδή για ανθρώπους που οδηγούν τόσο σε πολύ ζεστά καλοκαίρια όσο και για πολύ σκληρούς χειμώνες. Είναι εύκολα αναγνωρίσιμα από το διπλό χαρακτηριστικό τύπο ιξώδους ( π.χ 10W-30, όπου το 10W είναι η χαμηλή θερμοκρασία, δηλαδή η θερμοκρασία χειμώνα και το 30 είναι η υψηλότερη θερμοκρασία). Τα πρόσθετα που βελτιώνουν το δείκτη ιξώδους βοηθούν το λιπαντικό να μην "λεπταίνει" σε υψηλές θερμοκρασίες και να είναι εξίσου αποτελεσματικό στις χαμηλές θερμοκρασίες
Γιατί να προτιμήσω ένα συνθετικό λιπαντικό;
Τα συνθετικά λιπαντικά παρασκευάζονται για να κάνουν τη δουλειά ενός συμβατικού λιπαντικού αλλά την κάνουν πολύ, πολύ καλύτερα. Παρόλο που η παραγωγή τους είναι πιο δαπανηρή, και άρα πιο ακριβά να τα αγοράσει κανείς, αυτά τα λιπαντικά μπορούν να σας εξοικονομήσουν αρκετά χρήματα μακροπρόθεσμα.
Βασικές πληροφορίες για τα λιπαντικά
Όλα τα λιπαντικά μπορούν να καταταχθούν σε τρεις βασικές κατηγορίες: υγρά (λάδια), ημιστερεά(γράσα) και στερεά (γραφίτες). Και οι τρεις προέρχονται από φυτικά, ορυκτέλαια (mineral) και συνθετικά βασικά λιπαντικά. Όμως, θα μπορούσαν άραγε αυτά τα ακατέργαστα υλικά να εκπληρώσουν τις απαιτήσεις για λίπανση των σύγχρονων, υψηλών απαιτήσεων μηχανημάτων; Όχι, γιατί θα υπερθερμαίνονταν, θα εξατμίζονταν ή θα γαλακτωματοποιούνταν πολύ γρήγορα. Για να αποτραπούν τέτοια φαινόμενα, όλα τα λιπαντικά επεξεργάζονται για να απομακρυνθούν τυχόν βλαβερές προσμίξεις και ενισχύονται με χημικά πρόσθετα.
Τα συνθετικά λιπαντικά, όμως, παρασκευάζονται ειδικά για να αντέχουν σε πολύ ακραίες συνθήκες στις οποίες τα συμβατικά λιπαντικά είναι πολύ πιθανόν να αποτύγχαναν. Είναι σχεδιασμένα να έχουν πολύ ανώτερα χαρακτηριστικά ιξώδους σε σχέση με εκείνων των συμβατικών λιπαντικών. Το αποτέλεσμα είναι να έχουν μια μοριακή δομή τέτοια ώστε να πληρεί ακριβώς και συνήθως να υπερβαίνει τις απαιτήσεις των κατασκευαστών για λίπανση σε υψηλής απόδοσης κινητήρων.
Ανάμεσα στα πολλά πλεονεκτήματα που προσφέρουν τα συνθετικά λιπαντικά, έχουν επίσης την ικανότητα να διατηρούν τη σταθερότητά τους σε υψηλές θερμοκρασίες ( κάτω από τις οποίες συμβατικά λιπαντικά θα "έσπαγαν" ) και τη ρευστότητά τους σε χαμηλές θερμοκρασίες ( κάτω από τις οποίες τα συμβατικά θα άρχιζαν να τη χάνουν). Όλα αυτά εξασφαλίζουν μέγιστη λίπανση σε ακραίες συνθήκες, μειώνουν τις φθορές και διατηρούν τον κινητήρα καθαρό και πιο αποδοτικό.
Τύποι
Μερικές φορές τα συνθετικά λιπαντικά αναμιγνύονται με τα συμβατικά ορυκτέλαια για να παραχθούν λιπαντικά χαμηλού κόστους με ανάμικτες ιδιότητες, γνωστά ως ημισυνθετικά. Παρόλο που και τα ημισυνθετικά και τα συμβατικά ορυκτέλαια καλύπτουν τις ανάγκες λίπανσης, δεν υπάρχει σύγκριση σχετικά με το ποιος τύπος λιπαντικού κάνει καλύτερα τη δουλειά. Για τη μέγιστη προστασία του κινητήρα σας, διαλέξτε πλήρως συνθετικά λιπαντικά.
Λιπαντικά και περιβάλλον
Εάν έχετε επιλέξει να αντικαταστήσετε το λιπαντικό του κινητήρα του οχήματός σας μόνοι σας, έχετε επίσης αναλάβει την ευθύνη της σωστής διαχείρισης και απόρριψης του χρησιμοποιημένου λιπαντικού. Η αλόγιστη απόρριψη και η έκθεση σε χρησιμοποιημένα λιπαντικά μπορεί να θέσει σε κίνδυνο όχι μόνο τη δική σας υγεία, αλλά και να κάνει μεγάλη ζημιά στο περιβάλλον.
Είναι παράνομο να πετάτε χρησιμοποιημένα λιπαντικά σε κάδους απορριμμάτων, σε νεροχύτες, σε σωλήνες αποχετεύσεων, σε υπονόμους και σε ποτάμια. Χύνοντας τα επίσης στο έδαφος δεν είναι μόνο παράνομο - είναι το χειρότερο πράγμα που θα μπορούσατε να κάνετε! Ένα μόνο λίτρο χρησιμοποιημένου λιπαντικού, μπορεί να μολύνει ένα εκατομμύριο λίτρα φρέσκου νερού, μια ποσότητα που ισοδυναμεί με την ετήσια παροχή πόσιμου νερού σε 50 άτομα. Ακόμα και μια σταγόνα λιπαντικού μπορεί να δημιουργήσει μια κηλίδα τόσο μεγάλη όσο το μέγεθος ενός γηπέδου ποδοσφαίρου! Μόλις συνειδητοποιήσετε ότι ακόμα και ελάχιστη ποσότητα μπορεί να προκαλέσει τεράστια μόλυνση και καταστροφή, είναι εύκολο να καταλάβετε ότι πρέπει να είστε πολύ προσεκτικοί με τη διαχείριση και απόρριψη αυτού του εξαιρετικά επικίνδυνου και πολύ κοινού απόβλητου.
Τα καλά νέα είναι ότι τα χρησιμοποιημένα λιπαντικά -ακόμα και τα φίλτρα τους- ανακυκλώνονται εύκολα. Μπορούν να ανακυκλωθούν σε διαφορετικούς τύπους καυσίμων και λιπαντικών, βοηθώντας έτσι αποτελεσματικά στη διατήρηση των ούτως ή άλλως πολύτιμων πηγών πετρελαίου του πλανήτη ενώ ταυτόχρονα προστατεύουμε και το περιβάλλον. Οι περισσότερες εγκαταστάσεις ανακύκλωσης και τοπικά κέντρα απόρριψης αποβλήτων δέχονται χρησιμοποιημένα λιπαντικά από τους καταναλωτές, ενώ άλλα όχι και μερικές φορές είναι ίσως να βρείτε κάποιο. Παρόλα αυτά, μην απορρίπτετε τα χρησιμοποιημένα λιπαντικά σας οπουδήποτε. Είναι πραγματικά επικίνδυνο!